हिजो मैले एउटा ईमेल पाएँ। त्यो ईमेल अनुसार, मैले अरुहरुलाई जती धेरै त्यही ईमेल पठायो मेरो ईच्छाहरु पुरा हुन्छ भन्ने थियो।
यसले मलाई म सानो छ दाँ को याद दिलायो जुन बेला म कक्षा ५ मा पढ्ने गर्थे। त्यती बेला हाम्रो कक्षामा यस्तै खाल्को हल्ला चलेको थियो।
एउटा कागज हुन्थ्यो। भगवान को बारेमा के के लेखेको। त्यो पाएपछी आफुले १० वाट अथवा त्यो भन्दा धेरै लेखेर अरुलाई दिनुपर्ने। नत्र आफुलाई न् राम्रो हुन्छ रे भन्ने हल्ला थियो। अनी कसरी कसरी हाम्रो हात मा आइ पुग्थ्यो त्यो पत्र । त्यस पछी टेनसन । लेख्न थालथ्यौ । सरले पढाई राख्नु भएको बेला पनि लुकी लुकी लेखथ्यौ।
अहिले सम्झदा धेरै हाँस उठ्छ । बिचरा हाम्रो तेती बेलाको कलिलो मस्तिस्क ।
Friday, February 29, 2008
Tuesday, February 26, 2008
Loneliness
Dark paths
Of morning and evening
My day of beginning & ending
Holding conversations
Of me and my life
The foot steps
Walking through roads
Producing sounds
The sounds of
Conversations
Of me and my life.
19 feb 2008
Feelings before leaving and returning my home.
Of morning and evening
My day of beginning & ending
Holding conversations
Of me and my life
The foot steps
Walking through roads
Producing sounds
The sounds of
Conversations
Of me and my life.
19 feb 2008
Feelings before leaving and returning my home.
Friday, February 22, 2008
Handwritings
JK Rowling
Source:www.wilderside.wordpress.com
William Shakespear
Source:www.bl.uk
Rabindra Nath Tagore
Source:www.parabaas.com
Mother Teresa
Source:www.americancatholic.org
Helen Keller
Source:www.tsbvi.edu
Mahatma Gandhi
The handwriting reads "I want world sympathy in this battle of Right against Might."
Photographed by Pratheepps
Abraham Lincoln
Source:www.loc.gov
Note:It is so sorry to say I couldn't find any Nepali Great People's Handwritig in Internet.
Monday, February 18, 2008
‘The Blue Umbrella’
A small girl (Biniya) gets blue Japanese umbrella.An Old shopkeepers, in that village, desires it at any cost. He tries to lure the girl by offering lollipop and balloons for that umbrella. The girl is not attracted by the offer. He goes to umbrella shop and finds that he can’t afford it. The desire to own that umbrella leads the old man to steal it. He colours its red so that others would think he had bought it and proudly displays it to his villagers.
The girl can’t find umbrella and becomes very unhappy. She looks everywhere for it and finds that old man had stolen it.
When the villagers finds the real story, they banish him for his misconduct But he doesn’t leave that village. So everyone ignores him in gatherings and ceremonies.
The small girl notices it and feels sorry for him.
One day she goes to his shop to buy some biscuit. The old man finds that the girl has left her umbrella. He eyes it with regret because of the grief it had brought. He takes it inside, and tries to burn it. But he couldn’t . So he looks for the girl and returns it. But the girl doesn’t take it back.
This is the outline of the story.
The director has succeeded in portraying the emotions of happiness when the girl gets blue umbrella, sadness when losing it. He is successful in showing the feeling of old man’s happiness after getting umbrella and the feeling of ignorance after the disclose of this theft.
It is based on a Ruskin Bond novella by the same name, ‘The Blue Umbrella’
The last lines of the book go like this (I got it from internet)
"But it’s such a pretty umbrella!" protested Ram Bharosa. "It’s the best umbrella in the village."
"I know," said Biniya. "But an umbrella isn’t everything."
Note: I want to thank Suryama for editing this article.
Friday, February 15, 2008
रङगबाद
छलफल सुरु हुनु भन्दा पहिला 'रङगबाद' बारे केही हल्का कुराकानी भईरहेको थियो मार्टिन चौतारीमा । मैले त झन बुझिरहेको थिइन। मलाई मेरो अनुमान अनुसार रङगबाद रङगमन्चसँग जोडीएको शब्द होला भन्ने लागेको थियो । जे भएपनी म मार्टिन चौतारीको छलफलमा साहित्य सम्बन्धी डा. गोविन्दराज भट्टराईद्वारा प्रस्तुत छलफलमा भाग लिन गएँको थिएँ।
साहित्य सम्बन्धी ज्ञान नभएको तर साहित्यमा रुची भएको हुनाले यही रुचीले मलाई त्यहाँ पुर्याएको थियो। त्यहाँ जानुको अर्को उदेश्य त्रिभुवन विस्व बिद्यालयको प्रोफेसरको लेक्चर कस्तो हुन्छ भन्ने अनुभब पनि बटुल्न मन लागेको थियो ।
छलफल तोकिएको १ घण्टा पछी सुरु भयो । १ घण्टा एक्लै कुर्नु परेपनी छलफल चाख लाग्दो भएकोले २ घण्टा बितेको पत्तो नै भएन।
छलफलको मुख्य बिषय 'रङगबाद'थियो । 'रङगबाद'पछिल्लो समयको कान्छो कबिता आन्दोलन हो । जस्तै कबिताको आयमेली आन्दोलन ।
रङ भनेको बिचार हो। त्यसैले रङ हरु धेरै हुन्छन। 'रङगबाद' भनेको कबिताको नयाँ हाँगाँ हो जसमा फल अनी फुल लाग्नेछ।
कबिताहरु अहिलेसम्म पढ्न र सुन्न सकिन्छ तर 'रङगबाद' कबिता हेर्न पनि सकिन्छ।
रङबदिहरु १ अक्षर र २ अक्षरलाई स्विकर्दैनन किनभने १ अक्षर ले निरन्कुश्त जनाउँछ। २ अक्षर भनेको 'यो' वा ' त्यो' हो भन्ने जनाउँछ । यो छान्नु पर्यो वा त्यो छान्नु पर्यो । यसले मानिसलाई सिमा तोकाएर बन्धनमा पार्छ भन्ने विश्वाश गर्छन् रङग बादिहरु त्यसैले उनिहरु पुस्तकको सन्ख्य ८० बाट सुरु गरेर ३ सम्ममा अन्त्य गर्छन्।
रङ ग वा द सँग सँगै कविताको वारेमा धेरै छलफल भयो । मेरो धेरै पहिले देखी बसिरहेको प्रश्न हरुको उत्तर पनि पाएँ ।
साहित्य सम्बन्धी ज्ञान नभएको तर साहित्यमा रुची भएको हुनाले यही रुचीले मलाई त्यहाँ पुर्याएको थियो। त्यहाँ जानुको अर्को उदेश्य त्रिभुवन विस्व बिद्यालयको प्रोफेसरको लेक्चर कस्तो हुन्छ भन्ने अनुभब पनि बटुल्न मन लागेको थियो ।
छलफल तोकिएको १ घण्टा पछी सुरु भयो । १ घण्टा एक्लै कुर्नु परेपनी छलफल चाख लाग्दो भएकोले २ घण्टा बितेको पत्तो नै भएन।
छलफलको मुख्य बिषय 'रङगबाद'थियो । 'रङगबाद'पछिल्लो समयको कान्छो कबिता आन्दोलन हो । जस्तै कबिताको आयमेली आन्दोलन ।
रङ भनेको बिचार हो। त्यसैले रङ हरु धेरै हुन्छन। 'रङगबाद' भनेको कबिताको नयाँ हाँगाँ हो जसमा फल अनी फुल लाग्नेछ।
कबिताहरु अहिलेसम्म पढ्न र सुन्न सकिन्छ तर 'रङगबाद' कबिता हेर्न पनि सकिन्छ।
रङबदिहरु १ अक्षर र २ अक्षरलाई स्विकर्दैनन किनभने १ अक्षर ले निरन्कुश्त जनाउँछ। २ अक्षर भनेको 'यो' वा ' त्यो' हो भन्ने जनाउँछ । यो छान्नु पर्यो वा त्यो छान्नु पर्यो । यसले मानिसलाई सिमा तोकाएर बन्धनमा पार्छ भन्ने विश्वाश गर्छन् रङग बादिहरु त्यसैले उनिहरु पुस्तकको सन्ख्य ८० बाट सुरु गरेर ३ सम्ममा अन्त्य गर्छन्।
रङ ग वा द सँग सँगै कविताको वारेमा धेरै छलफल भयो । मेरो धेरै पहिले देखी बसिरहेको प्रश्न हरुको उत्तर पनि पाएँ ।
Thursday, February 7, 2008
झण्डा र अर्थ
मलाई झण्डामा भएको रङ्को समिश्रण र आकृतिहरुको अर्थ हुन्छ भन्ने धेरै पहिलासम्म थाहा थिएन ।
हामी कक्षा ८ मा हुँदा ' हाम्रो राष्ट्रिय झण्डा ' भन्ने पाठ नेपाली किताबमा पढेपछिमात्र थाहा पाएको थिएँ । त्यस पाठमा हाम्रो झण्डा को सुक्ष्म तरिकाले ब्याख्खा गरिएको छ। त्यतिबेला जाँचमा पास हुने तरिकालेमात्र पढिने हुँदा अहिले त्यती सम्झन सकिरहेको छैन।
मलाई झण्डाको बारेमा लेख लेख्न सम्झनुको कारण छ।
'के यो केन्या को झण्डा हो?'मैले केन्याबाट आउनु भएको सर को कोठामा भएको झण्डा देखे पछी सोधेको थिएँ।
उहाँले आफ्नो झण्डाको बयान गर्न थाल्नु भयो।
झण्डामा भएको माथिल्लो भागको कालो रङ्ले केन्यन शारीरिक रङ बुझाउँछ। बिचमा भएको रातो रङ्ले केन्यन जनताहरुले ब्रिटिश साम्रराज्य हटाउन बगाएको रगतको रङ बुझाउँछ। रातो देखी मुन्तिर भएको हरियो रङ्ले केन्या को उर्बरा भुमी जनाउँछ। यसै गरी बिच मा भएको ढाल र भालाले केन्यन जनताले ब्रिटिशहरुसँग लडाइँ खेल्दा चलाएको हातहतियार बुझाउँछ। यि तीन रङ्को बिच मा भएको सेतो रङ्ले शान्ती जनाउँछ।
यि कुराहरु सुनिसकेपछी मलाई हाम्रो झण्डा को याद आयो। के हाम्रो झण्डा घरमा छ? यो प्रश्नको उत्तर खोज्ने क्रम मा धेरै बर्ष पहिला यही प्रश्नले मलाई झण्डा बनाउँन प्रेरित गरेको कुरा सम्झे। सायद म त्यती बेला कक्षा ६ मा पढ्थे। एक दिन मैले एक जना क्यानेडियन को घरमा क्यानडाको झण्डा राखेको देखेर मलाई पनि हाम्रो देशको झण्डा घरमा राख्न मन परेको ले आफै कागजको बनाएर राखेको थिएँ।
झण्डा सम्झने क्रममा मैले त्यो झण्डा कहाँ होला भनी सम्झे। धेरै बर्ष अघिको कुरा, दमकको घरको कुनै झोलाको कापी को च्यापमा हुनसक्छ भन्ने निस्कर्ष निकाले। अनी फेरी सोच्न थाले हाम्रो झण्डामा भएको रङ र अकृतिको अर्थ।
पाठ सम्झिन सकिन। त्यसैले हाम्रो झण्डा को सबै अर्थ निकाल्न सकिन। हाम्रो झण्डा मा भएको चन्द्र र सुर्यले हामी चन्द्र वंसी र सुर्य वंसी हौं र निलो रङ्ले शान्ती बुझाउँछ भन्ने मात्र सम्झें। चन्द्र वंसी र सुर्य वंसी को अर्थ पनि निकाल्न सकिन।
तर एउटा केन्या को मान्छेले मलाई आफ्नो झण्डाको बारेमा सोच्ने प्रेरणा चै दियो ।
हामी कक्षा ८ मा हुँदा ' हाम्रो राष्ट्रिय झण्डा ' भन्ने पाठ नेपाली किताबमा पढेपछिमात्र थाहा पाएको थिएँ । त्यस पाठमा हाम्रो झण्डा को सुक्ष्म तरिकाले ब्याख्खा गरिएको छ। त्यतिबेला जाँचमा पास हुने तरिकालेमात्र पढिने हुँदा अहिले त्यती सम्झन सकिरहेको छैन।
मलाई झण्डाको बारेमा लेख लेख्न सम्झनुको कारण छ।
'के यो केन्या को झण्डा हो?'मैले केन्याबाट आउनु भएको सर को कोठामा भएको झण्डा देखे पछी सोधेको थिएँ।
उहाँले आफ्नो झण्डाको बयान गर्न थाल्नु भयो।
झण्डामा भएको माथिल्लो भागको कालो रङ्ले केन्यन शारीरिक रङ बुझाउँछ। बिचमा भएको रातो रङ्ले केन्यन जनताहरुले ब्रिटिश साम्रराज्य हटाउन बगाएको रगतको रङ बुझाउँछ। रातो देखी मुन्तिर भएको हरियो रङ्ले केन्या को उर्बरा भुमी जनाउँछ। यसै गरी बिच मा भएको ढाल र भालाले केन्यन जनताले ब्रिटिशहरुसँग लडाइँ खेल्दा चलाएको हातहतियार बुझाउँछ। यि तीन रङ्को बिच मा भएको सेतो रङ्ले शान्ती जनाउँछ।
यि कुराहरु सुनिसकेपछी मलाई हाम्रो झण्डा को याद आयो। के हाम्रो झण्डा घरमा छ? यो प्रश्नको उत्तर खोज्ने क्रम मा धेरै बर्ष पहिला यही प्रश्नले मलाई झण्डा बनाउँन प्रेरित गरेको कुरा सम्झे। सायद म त्यती बेला कक्षा ६ मा पढ्थे। एक दिन मैले एक जना क्यानेडियन को घरमा क्यानडाको झण्डा राखेको देखेर मलाई पनि हाम्रो देशको झण्डा घरमा राख्न मन परेको ले आफै कागजको बनाएर राखेको थिएँ।
झण्डा सम्झने क्रममा मैले त्यो झण्डा कहाँ होला भनी सम्झे। धेरै बर्ष अघिको कुरा, दमकको घरको कुनै झोलाको कापी को च्यापमा हुनसक्छ भन्ने निस्कर्ष निकाले। अनी फेरी सोच्न थाले हाम्रो झण्डामा भएको रङ र अकृतिको अर्थ।
पाठ सम्झिन सकिन। त्यसैले हाम्रो झण्डा को सबै अर्थ निकाल्न सकिन। हाम्रो झण्डा मा भएको चन्द्र र सुर्यले हामी चन्द्र वंसी र सुर्य वंसी हौं र निलो रङ्ले शान्ती बुझाउँछ भन्ने मात्र सम्झें। चन्द्र वंसी र सुर्य वंसी को अर्थ पनि निकाल्न सकिन।
तर एउटा केन्या को मान्छेले मलाई आफ्नो झण्डाको बारेमा सोच्ने प्रेरणा चै दियो ।
Friday, February 1, 2008
सन्तोष मेरो इशान
'दिदी म तपाईंलाई घरबाट आम्बा ल्याइदिन्छु ल' उसले भनेको थियो 'अनी हाम्रो घरमा कुखुराहरु थुप्रै छन्'
'मलाई आण्डाचाँही नल्याइदिने?'मैले कुरा लम्बाउन भने।
'आण्डा त फुटिहाल्छ नि' उसले जवाफ दियो।
उसको नाम सन्तोष। कक्षा ३ मा पढ्ने विद्यार्थी। म उसको ट्युसन पढाउने दिदी।
यो दुई तीन दिनमा म उसलाई धेरै सम्झन थालें। सम्झना को कारण हिन्दी चलचित्र 'तारे जमिन पर' थियो। जती त्यो चलचित्रको बिज्ञापन हेर्थे त्यती तो फुच्च चे मेरो मस्तीस्कमा नाच्न थाल्यो। मैले त्यो फिल्म हेर्ने निर्णय गरे। मैले फिल्म हेरेँ।
फिल्म हेरुन्जेल म फिल्मको पात्रमा सन्तोषलाई खोजिरहेको थिएँ।
मलाई त्यो फिल्मको पात्र इशान अवस्ती अरु कोइ नभएर त्यही सन्तोष जस्तो लाग्यो। सबै कुर उस्तै। मैले ध्यान आकर्षण गरेको पहिलो कुरा हातमा लगाएको डोरी थियो। त्यो फुच्चे ले जहिले पनि हातमा डोरी लगाउँथ्यो।
'हातमा के लगाएको?' मैले एक पटक सोधेको थिएँ। उसले जवाफ मन्द मुस्कान मात्रै दियो।
सन्तोष इशान जस्तै पढ्नमा कमजोर, हेर्दा दुब्लो र नराम्रो थियो। अक्षर त झन् दुरुस्तै। दुइवटा धर्का लाई काटेर तल माथि गर्ने। तर उसको अबोध गफले गर्दा होला उ मेरो मनपर्ने विद्यार्थी मध्ये एक थियो।
गफ गर्न उसलाई खुब मन पर्थ्यो। पढ्ने बेलामा गफ गर्थ्यो, अरुको गफ सुन्थ्यो कि त अरुले के के गर्दै छ भन्ने हेर्थ्यो । मलाई उसलाई गृहकार्य गराउन धौ धौ पर्थ्यो।
कागजको फुल, चरा बनाउन सिकाउँछु भन्दा एकदम खुशी हुँदै कागजहरु लिएर बसिहाल्थ्यो। उसलाई पढाई भन्दा अतिरिक्त कृयाकलाप गर्न मन लाग्थ्यो।
उसको घर पाल्पा हो। अहिले त्यहिँ पढ्छ रे भन्ने सुन्छु। जहाँ भएपनी इशान अवस्ती को जस्तो हालत नहोस् भन्ने मेरो कामना छ।
Note: I had written this article before some weeks ago. But I couldn't complete it with my whatever reason. But I have learnt a lesson not to leave any article unfinished.
'मलाई आण्डाचाँही नल्याइदिने?'मैले कुरा लम्बाउन भने।
'आण्डा त फुटिहाल्छ नि' उसले जवाफ दियो।
उसको नाम सन्तोष। कक्षा ३ मा पढ्ने विद्यार्थी। म उसको ट्युसन पढाउने दिदी।
यो दुई तीन दिनमा म उसलाई धेरै सम्झन थालें। सम्झना को कारण हिन्दी चलचित्र 'तारे जमिन पर' थियो। जती त्यो चलचित्रको बिज्ञापन हेर्थे त्यती तो फुच्च चे मेरो मस्तीस्कमा नाच्न थाल्यो। मैले त्यो फिल्म हेर्ने निर्णय गरे। मैले फिल्म हेरेँ।
फिल्म हेरुन्जेल म फिल्मको पात्रमा सन्तोषलाई खोजिरहेको थिएँ।
मलाई त्यो फिल्मको पात्र इशान अवस्ती अरु कोइ नभएर त्यही सन्तोष जस्तो लाग्यो। सबै कुर उस्तै। मैले ध्यान आकर्षण गरेको पहिलो कुरा हातमा लगाएको डोरी थियो। त्यो फुच्चे ले जहिले पनि हातमा डोरी लगाउँथ्यो।
'हातमा के लगाएको?' मैले एक पटक सोधेको थिएँ। उसले जवाफ मन्द मुस्कान मात्रै दियो।
सन्तोष इशान जस्तै पढ्नमा कमजोर, हेर्दा दुब्लो र नराम्रो थियो। अक्षर त झन् दुरुस्तै। दुइवटा धर्का लाई काटेर तल माथि गर्ने। तर उसको अबोध गफले गर्दा होला उ मेरो मनपर्ने विद्यार्थी मध्ये एक थियो।
गफ गर्न उसलाई खुब मन पर्थ्यो। पढ्ने बेलामा गफ गर्थ्यो, अरुको गफ सुन्थ्यो कि त अरुले के के गर्दै छ भन्ने हेर्थ्यो । मलाई उसलाई गृहकार्य गराउन धौ धौ पर्थ्यो।
कागजको फुल, चरा बनाउन सिकाउँछु भन्दा एकदम खुशी हुँदै कागजहरु लिएर बसिहाल्थ्यो। उसलाई पढाई भन्दा अतिरिक्त कृयाकलाप गर्न मन लाग्थ्यो।
उसको घर पाल्पा हो। अहिले त्यहिँ पढ्छ रे भन्ने सुन्छु। जहाँ भएपनी इशान अवस्ती को जस्तो हालत नहोस् भन्ने मेरो कामना छ।
Note: I had written this article before some weeks ago. But I couldn't complete it with my whatever reason. But I have learnt a lesson not to leave any article unfinished.
Subscribe to:
Posts (Atom)